Minder verharding: parkeerplaten kunnen ook half verhard zijn (gras en stenen).
Meer plekken bij hoogbouw om regenwater verplicht af te koppelen naar wadi of iets dergelijks.
Saaie grote groenstroken gedeeltelijk omringen met stevige, laagblijvende groene struiken: speelruimte voor kinderen en schuilruimte voor vogels, insecten etc.

Misschien is het een idee woningbouwprojecten die duurzaam bezig zijn met waterberging en geen verharde terrassen/parkeerplaatsen aanleggen versneld te beoordelen.

Nooit bouwen in de uiterwaarden. De rivieren zullen zelfs méér ruimte moeten krijgen, dan ze via 'Ruimte voor de Rivier' recentelijk hebben gekregen. Bekijk per woning, schuur of ander gebouwd object of dat zo gehandhaafd kan worden of speciale maatregelen. In gebieden als de Betuwe alleen bouwen op terpen of stukken dam, die in het verlengde van de stroomrichting liggen. Woonschepen kunnen natuurlijk altijd (aangesloten op riool en evt. nutsvoorzieningen. Voorkeur voor bouwen op hoger gelegen gebieden, zoals de Veluwe, en dan op veilige hoogte.
Natuurlijk nu al daar snel mee beginnen!

Doe niet aan symptoombestrijding, maar bekijk het totaal aan huidige problemen:
-wateroverlast bij grote buien
-watertekort en te lage grondwaterstand bij langdurige droogte
- hoge kosten schonen alle water voor drinkwater terwijl dit niet alleen voor drinkwater wordt gebruikt
- mogelijkheden voor bodemisolatie m.b.v. een met water gevulde zak in de kruipruimte te vullen bij extreme stortbuien, die bij grote droogte ondergronds kan leeglopen t.b.v. verhoging grondwaterstand

Oplossing:
Pak dit vanuit de gemeente per straat aan door de bewoners met een deskundige te begeleiden, die bekijkt welke maatregelen er per woning en voor de hele straat nodig zijn. Zorg ervoor dat de kosten hiervoor kunnen worden betaald uit het overblijvende geringe waterverbruik vanuit de leiding (verhoging m3-prijs) en zonodig een verhoging van de gemeentebelasting. Maar misschien wordt alles juist wel goedkoper op den duur, doordat er minder rioleringsproblemen zullen zijn.
Te denken valt aan:
Zorg dragen voor opvang van regenwater buiten de riolering. Liefst zoveel mogelijk op een wijze, dat hiermee op eenvoudige wijze de toiletten kunnen worden gespoeld en de tuin kan worden besproeid. Bij extreme watertoevoer overloop in de hierboven vermelde waterzak in de kruipruimte die tevens als een soort warmte/koudebuffer en isolator kan dienen waarschijnlijk (dit moet worden bekeken). Verder voor zover mogelijk gebruik van regentonnen met voldoende capaciteit en uitloop van regenwater naar begroeide delen en vijvers/sloten los van de riolering (via wadi's of ondergrondse buizen).
M.i. is het belangrijkste dat de gemeente dit met voldoende deskundigheid trekt om te komen tot zo goedkoop mogelijke, effectieve oplossingen. Het is m.i. niet handig om iedereen voor zichzelf wat te doen. Zeer waarschijnlijk is er nog meer mogelijk dan ik hierboven heb bedacht. Ik ben tot nu toe alleen gekomen tot regentonnen, die ik zoveel mogelijk in de tuin laat overlopen. Er moet m.i. meer kunnen, maar dat krijg ik zonder begeleiding niet voor elkaar.

Doelstellingen verfijnen.
Het hoogwater zoals we dat kennen met rond februari veel smeltwater is geschiedenis aan het worden. We gaan het water dat in de winter valt als regen hard nodig hebben om in de zomer de tekorten op te vangen. Veel meer opvang/spaarbekkens. ( neem voorbeeld aan Duitsland wat spaarbekkens betreft ook al is het woekeren met de ruimte die wij hebben) Woningen niet isoleren met goedkope chemische rommel. Dan stik je in de zomer en heb je weer airco nodig wat de buitenlucht opwarmt en veel energie verbruikt. Daar zijn al alternatieven voor. Serieus nemen.
De toiletpot stamt uit victoriaans tijdperk. Als je poep en plas scheidt, stinkt nauwelijks meer bij fermentatie, beter te hergebruiken; fosfaat uit plas halen,( die grondstof reserves zijn ook bijna op) Kan zo per inwoner al weer een boel water bespaard worden op doortrekken... ( en je kan wellicht eens meten hoeveel stikstof mensen eigenlijk uitscheiden en een realistischer/algeheler beeld van verschillende ketens krijgen) 2 of meerdere vliegen in een klap.
Verder zal de leefbaarheid grotendeels afhangen van hoe omgegaan wordt met alle soorten 'afval' . Plastic is een van de bronnen van de klimaatverandering. Pak dat aan. Het regent straks plastic in kleine microdeeltjes.

- Goed kijken bij nwe woningbouw naar toekomstige bevolkingssamenstelling. Veel mensen (waaronder ikzelf, 65 plus) wonen nog in relatief grote 1 gezinswoningen terwijl we meer en meer toegaan naar 1 persoons huishoudens. Hoeveel kubieke meter heeft een mens nodig?
- liever niet in kwetsbare gebieden of anders woningen op terpen en/of palen?
- Bij zeespiegelstijging is het mogelijk nodig dat er een noodopvang en woningbouw in Gld. moet komen voor mensen uit westerse streken??
- Meer waterberging is waarschijnlijk nodig om in tijden van droogte de drinkwater voorziening voor bepaalde gebieden te waarborgen en/of voor infiltratie tegen verzilting in het westen.
- vergroening van daken
- bij vergunningen voor woningbouw, bedrijventerreinen, infrastructuur kijken naar wat er gedaan wordt aan verduurzaming
- aanplant van bomen op b.v. landbouwgrond voor CO2 afvang en vermindering van temperatuur stijging
- zoveel mogelijk verdere verstening tegengaan en vergroening van de bedrijventerreinen en binnensteden stimuleren!
- oeververlaging van steile slootranden zodat het water in de grond kan trekken en goed voor de weidevogelstand.
- enz.

vind water oppompen en op veluwe in de bodem laten zakken heel goed. Regenwater ter plaatse injecteren.
verbieden van enige dakdoorvoeren/ dakkapellen van nieuwe woningen die op zuiden gericht zijn dan kan dit volgelegd worden met zonnepanelen/ boler panelen
Hoeveel vraag is er naar kleine eenvoudige huizen? deze worden niet eens gebouwd en kan gat in de markt zijn. in de grote steden gaan volwassenen 40ers samenwonen zonder dat ze enige band met elkaar hebben.

Dank voor jullie reacties Johan, Hermien, Mateo, Marja, Meijer, Baukje, WVO!

Meer groen, minder verharding is inderdaad een goede aanpak om onze leefomgeving beter in staat te stellen om te gaan met extreme weersomstandigheden. En het mooie is, dat levert inderdaad ook nog andere voordelen op: gezondheid, goed voor planten en dieren, het woongenot, mooier,… Wij zijn als provincie ook deelnemer van de Stichting Steenbreek die hier voor gaat (www.operatiesteenbreek.nl).

Ook is het verstandig om goed rekening te houden met de locatie waar we woningen op realiseren. Vaak hebben woningbouwplannen en plannen voor andere verstedelijking al een lange voorgeschiedenis.
Vanwege eerdere onderhandelingen en afspraken is het net altijd makkelijk om een plan zomaar te veranderen. Overtuigingskracht en goede informatie over de risico’s zijn van belang. Op dit moment zetten verschillende overheden nadrukkelijk in op de bewustwording van de klimaatverandering.

Vaak hebben bewoners zelf niet de kennis, kunde en tijd om zelf te bedenken wat ze kunnen doen om hun woning en straat beter klimaatbestendig te maken. Gelukkig zijn er organisaties zoals Arnhem Klimaatbestendig (www.arnhemklimaatbestendig.nl) die voorbeelden paraat hebben. En die bewoners helpen om stappen te zetten.

Een voorbeeld van een overheidsregel die inspeelt op ons veranderende klimaat is een in 2019 toegevoegde regel aan het Landelijke Bouwbesluit. Deze regel stelt de verplichting rekening te houden met het risico op oververhitting door goed geïsoleerde nieuwbouw in relatie tot stijgende temperaturen.